Ný sýning verður opnuð 11. janúar 2025

Ásmundarsafn er lokað 

Erró

Kjarval

Ásmundur Sveinsson

Verkið er staðsett í höggmyndagarði við Ásmundarsafn.Ásmundur skóp Veðurspámanninn í Reykjavík árið 1934. Myndin var síðan stækkuð í steinsteypu sumarið 1939. Hún sýnir mann sem gáir til veðurs.Þetta raunsæja og látlausa verk myndar eina massífa heild sem lífguð er með stöðu og viðmóti höfuðsins. Form mannsins er lokað, yfirborðið slétt og fágað og öll einstaklingsbundin einkenni eru hverfandi. Þetta verk er til í tveimur útgáfum. Í þeirri fyrri er maðurinn í klæðum, en í þeirri síðari, sem sennilega hefur orðið til í stækkuninni, er maðurinn nakinn. Þessi umskipti eru í fullu samræmi við þær breytingar sem urðu á list Ásmundar á fjórða áratugnum, þegar listamaðurinn hvarf frá hinni raunsæju og natúralísku sýn til mun táknrænni myndgerðar, þar sem lögð er áhersla á að draga fram og lýsa eðli mannsins. En þó svo að fyrri útgáfan sé öllu raunsærri, þá er hún einnig algild og „táknræn fyrir hinn íslenska aldanna veðurspámann til sjávar og sveita, – frumstæðan útivistarmann, en ekki nútíma tækni í veðurspám,“ eins og listamaðurinn komst að orði í dagblaðinu Vísi, 19. október 1939.

Verkið er staðsett í höggmyndagarði við Ásmundarsafn.Hér gefur að líta verk þar sem Ásmundur fæst við hversdagslegar athafnir; maður að vinna jarðveginn. Verkið er talið í beinum tengslum við náttúruna og var Hallsteinn bróðir Ásmundar fyrirmynd að verkinu. Hér er hægt að líta svo á að maðurinn sé hluti af náttúrunni, samtímis því sem hann verkar hana.

Ásmundur gerði þessa mynd í Reykjavík árið 1934 og sýnir hún sitjandi konu sem spilar á dragspil og syngur.Líkt og fleiri myndir eftir Ásmund þá er þessi ærslafulla mynd framsæ, massíf og byggð upp af miklu jafnvægi sem þó er ögrað með skálínum og flötum sem ala af sér hreyfingu í takt við tónlistina og sönginn. Enn sjáum við hér fjarlæg áhrif frá formskrift kúbismans án þess þó að hinu raunsæja yfirbragði sé fórnað. Sagt er að Kona með dragspil sé æskuminning listamannsins úr Dölunum. Þessi mynd er ein af örfáum myndum Ásmundar frá þessum tíma sem hlaðin er tjáningu og lýsir á afgerandi hátt inntaki verksins

Verkið er staðsett í höggmyndagarði við Ásmundarsafn.Verk þetta vann Ásmundur í Reykjavík árið 1934 og sýnir það konu að strokka. Kona með strokk er, líkt og fleiri verk Ásmundar frá þessum árum, þykk og mikil heild sem hvergi loftar um. Allt er gert til að undirstrika þyngdina og massann. Myndin er kyrrstæð tvíhverfa í fullkomnu jafnvægi, sem byggist á lóðréttum og láréttum kröftum, og það er aðeins staða höfuðsins sem gefur myndinni mýkt. Þrátt fyrir hina formrænu áherslu listamannsins er myndin natúralísk lýsing á smjörgerð fyrri ára, og óður til íslenskra vinnukvenna fyrr og síðar.

Verkið er staðsett í höggmyndagarði við Ásmundarsafn.Verkið Systur sýnir tvo kvenlíkama sem hallast örlítið aftur með hendur upp yfir höfuð. Það er unnið í náttúrulegum stíl þar sem listamaðurinn er trúr fyrirmyndinni. Hægt er að ímynda sér að konurnar standi undir ljúfri vatnsbunu sem þær halla sér undir.Þann 24. júní 1924 snéri Ásmundur frá námi í Stokkhólmi ásamt unnustu sinni Gunnfríði Jónsdóttur til að giftast henni á Íslandi. Ásmundur og kona hans ferðuðust um æskuslóðir hans og hann tók mynd af Gunnfríði og systur hennar við foss. Sú uppstilling þykir líkjast verkinu mjög.

Við Árbæjarsafn og við ErpsstaðiVerk þetta vann Ásmundur í Reykjavík árið 1934 og sýnir hún konu að strokka. Kona með strokk er, líkt og fleiri verk Ásmundar frá þessum árum, þykk og massíf heild sem hvergi loftar um. Allt er gert til að undirstrika þyngdina og massann. Myndin er kyrrstæð tvíhverfa í fullkomnu jafnvægi, sem byggist á lóðréttum og láréttum kröftum, og það er aðeins staða höfuðsins sem gefur myndinni ákveðna mýkt. Þrátt fyrir hina formrænu áherslu listamannsins er myndin natúralísk lýsing á smjörgerð fyrri ára, og óður til íslenskra kvenna fyrr og síðar.

Verkið er staðsett í Grasagarðinum í Laugardal.Verkið Systur sýnir tvo kvenlíkama sem hallast örlítið aftur með hendur upp yfir höfuð. Það er unnið í náttúrulegum stíl þar sem listamaðurinn er trúr fyrirmyndinni. Hægt er að ímynda sér að konurnar standi undir ljúfri vatnsbunu sem þær halla sér undir.Þann 24. júní 1924 snéri Ásmundur frá námi í Stokkhólmi ásamt unnustu sinni Gunnfríði Jónsdóttur til að giftast henni á Íslandi. Ásmundur og kona hans ferðuðust um æskuslóðir hans og hann tók mynd af Gunnfríði og systur hennar við foss. Sú uppstilling þykir líkjast verkinu mjög.

Fýkur yfir hæðir er dæmigert fyrir þá einföldun í formi sem Ásmundur leitaði eftir á fjórða áratugnum. Smáatriðum er smám saman eytt út úr myndinni þar til eftir stendur það eitt sem nægir til að koma inntaki verksins til skila. Heildarsvipurinn er einfaldaður niður í einn samfelldan formmassa sem sýnir hvernig móðirin beygir sig yfir barnið og skýlir því fyrir vindinum. Með einföldun er ekki átt við að verk Ásmundar hafi verið að þróast í átt að óhlutbundinni list sem kom síðar á ferli hans, heldur var þetta tilraun til að leita að beinskeyttu og skýru myndmáli sem væri þó ekki raunsæislegt eins og klassískar höggmyndir.

Safneign

1893 Ásmundur Sveinsson fæddur 20. maí 1893           að Kolsstöðum, Dalasýslu. 1915 Hefur tréskurðarnám í Reykjavík. 1919 Hefur myndlistarnám í Kaupmannahöfn.1920 Hefur nám við listakademíuna í Stokkhólmi.1924 Kvænist Gunnfríði Jónsdóttur.1925 Vinnur skreytingar í sali nýja hljómleikahússins í Stokkhólmi. 1926 Lýkur námi og fer til Parísar.1928 Ferðast um Ítalíu og Grikkland.          Sýnir á Haustsýningunni í París. 1929 Sýnir á vorsýningunni í París.          Flytur til Íslands.1930 Heldur fyrstu einkasýningu sína á Íslandi. 1931 Fær vinnuaðstöðu á Laugarnesspítala.          Lágmyndir á barnaskóla Austurbæjar.          Piltur og stúlka.1933 Byggir sér íbúðarhús og vinnustofu við Freyjugötu.1935 Ferð til Parísar, London og Brussel.1936 Hefur vetursetu í Kaupmannahöfn og leggur drög að helstu           verkum áratugarins. Myndefnið er samfélagslegt en í Járnsmiðnum           birtist í tækniáhugi hans í fyrsta sinn. 1939  Verk Ásmundar á heimssýningunni í New York. Setur upp            höggmyndir í garði hússins við Freyjugötu.Ásmundur Sveinsson var einn af frumkvöðlum íslenskrar höggmyndalistar. Hann stundaði nám við Sænsku listakademíuna undir handleiðslu myndhöggvarans Carls Milles. Þar kynntist hann viðteknum hugmyndum um að höggmyndalistin ætti að vera hluti af landslagi borgarinnar.Í lok 3.áratugarins dvaldist hann í París um nokkurra ára skeið. Borgin var þá helsta miðstöð samtímalistar og dvölin þar mótaði myndlist Ásmundar ekki síður en námsárin í Stokkhólmi. Ásmundur hélt alla tíð tryggð við þá hugmynd að listin ætti erindi til fólksins og ætti heima á meðal þess. Hann var kallaður alþýðuskáldið í myndlist og án efa á þess hugsjón rætur að rekja til lífsafstöðu hans, ekki síður en höggmynda-hefðarinnar. Flest verk hans voru hugsuð sem hluti af opinberu rými, órofa hluti af umhverfi sínu eða útfærð sem hönnun og nytjahlutir. Ásmundarsafn var opnað árið 1983.1942 Byggir Kúluna. 1943 Ásmundur flytur í Kúluna með seinni konu sinni, Ingrid Sveinsson.1944 Gerir verkið Helreiðin.           Bókmenntalegar tilvísanir verða áberandi í verkum hans. 1945 Gróður jarðar.           Myndverk í Laugarnesskóla. 1946  Byggir vinnustofu við hús sitt og sækir fyrirmyndina til Egypskrar            byggingarlistar.1948 Miklar blaðadeilur spinnast vegna áforma um að staðsetja           Vatnsberann í borgarlandinu.1949 Sýnir á samnorrænni myndlistarsýningu í Den Frie í            Kaupmannahöfn.1950 Vinnur skreytingar úr járni fyrir afgreiðslusal Landsbankans           á Akureyri Tónar hafsins, Lífsblossinn og Leikur að þangi.1954 Verk Ásmundar, Hamarinn, framlag Íslands til byggingar           SÞ í New York. 1955 Tekur að vinna með járn.          Áhugi hans á tækniframförum birtist aftur í verkinu Rafmagnið. 1957 Vinnur verkin Geimdreki I og II. 1959 Bogaskemman opnuð með sýningu á hvítasunnu.1961 Sýnir á norrænni yfirlitssýningu í Listasafni Íslands.1963 Ítarleg blaðaumfjöllun um Ásmund í tilefni sjötugsafmælis hans.1966 Gerir Fljúgandi framtíð.1967 Verkið Öldugjálfur við Norræna skálann á heimssýningunni           í Montreal.          Gerir verkið Geimþrá.1968 Tunglfarar heimsækja Ásmund.1973 Yfirlitssýning á verkum Ásmundar í Listasafni Íslands.1974 Ásmundur heldur áfram tilraunum í myndlist með steinum sínum.          Vatnsberinn verður merki kvennafrídags, 24. október.1982 Ásmundur Sveinsson lést 9. desember. 1983 Opnun Ásmundarsafns. 