Erró

Kjarval

Ásmundur Sveinsson

Verkið er staðsett við Fossvogskirkju.Verkið er í eigu Kirkjugarða Reykjavíkur.Um 1821 var Bertel Thorvaldsen fenginn til þess að gera Kristsmynd úr marmara fyrir Frúarkirkjuna í Kaupmannahöfn. Hann stóð þá á hátindi frægðar sinnar, hafði gert garðinn frægan í Róm, einkum fyrir verk sín úr grísku og rómversku goðafræðinni. Þegar Thorvaldsen kom ungur til Rómar um aldamótin 1800 fékk hann fyrst vinnu við að gera við grískar og rómverskar styttur sem fundist höfðu í fornum rústum. Til er frásaga af því þegar Thorvaldsen var að vinna þessa Kristsmynd. Vinum hans þótti hann tæplega nógu trúaður til þess að fást við slíkt verkefni. Thorvaldsen átti svar við því: „Ég trúi ekki heldur á grísku guðina, en þar þykir mönnum mér hafa tekist vel upp.“ Hann er sagður hafa verið lengi að að glíma við þetta verkefni. „Einfaldleikinn verður að ráða,“ á hann að hafa sagt við vin sinn, „því Kristur er hafinn yfir árþúsundin.“ Svo staðnæmdist Thorvaldsen fyrir framan þennan vin sinn, lyfti örmunum hægt, opnaði faðminn og spurði: „Getur hreyfing verið einfaldari en þessi, og felur hún ekki í sér kærleika hans, og umhyggju fyrir mönnunum? Þannig finnst mér Kristur vera.“ Afsteypa úr eir af Kristslíkneski Bertels Thorvaldsens stendur utan við dyr Fossvogskirkju. Afsteypan var gjöf Bálfararfélagsins, afhjúpuð 27. september 1961.

Verkið er staðsett í Hljómskálagarðinum.Bertel Thorvaldsen gerði sjálfsmynd árið 1839 þar sem hann hallar sér upp að höggmynd sinni „Voninni“ frá 1818. Bronsafsteypa af styttunni var gjöf borgarstjórnar Kaupmannahafnar til íslensku þjóðarinnar í tilefni þúsund ára byggðar í landinu árið 1874 og var sett upp á Austurvelli árið eftir við hátíðlega athöfn. Sjálfsmynd Thorvaldsens er fyrsta útilistaverk í eigu Íslendinga. Thorvaldsen velur að sýna sig að störfum, þ.e. að vinnu við Vonargyðjuna og lýsir myndin stund milli stríða þar sem listamaðurinn tekur sér hvíld og hallar sér að styttu sinni. Hann hefur lagt niður verkfæri sín og um stundarsakir snúið sér frá Vonargyðjunni. Við vitum ekki hvert hann horfir en getum getið okkur til um það. Hann er einbeittur, nánast grimmilegur, tekur listina alvarlega og vinnur vísindalega.

Verkið er staðsett á horni Skothúsvegar og Fríkirkjuvegar.Reykjavík lét gera bronsafsteypu af Adonis og setja upp í tilefni af 1100 ára afmæli Íslandsbyggðar 1974. Frummyndin er varðveitt í Glyptotek-safninu í München í Þýskalandi. Adonis er guð jarðargróðurs. Hann var ungur og fríður og var drepinn af villigelti. Gyðjurnar Afródíta og Persefóna vildu báðar eiga hann. Seifur kvað upp úr með að hann skyldi dvelja hjá þeim til skiptis og þannig stendur á því að jarðargróður lifnar við á vorin og deyr á haustin þegar Adonis hverfur til dánarheima og Persefónu.

Safneign

Danskur myndhöggvari af íslensku faðerni, menntaður á Listaakademíunni í Kaupmannahöfn 1781-93 hjá J. Wiedeweldt og N. Abildgaard. Thorvaldsen, Bertel1770-1844Danskur myndhöggvari af íslensku faðerni, menntaður á Listaakademíunni í Kaupmannahöfn 1781-93 hjá J. Wiedeweldt og N. Abildgaard. Thorvaldsen fór til Rómar 1797 og var búsettur þar til 1838, er hann fluttist til Danmerkur. Hann heimsótti Róm aftur 1841-42. Hann var tilnefndur heiðursprófessor við Listaakademíuna í Kaupmannahöfn 1805, prófessor við S.Luca akademíuna í Róm 1808 og forseti hennar1825-28. Thorvaldsen mótaðist af hugmyndum nýklassíkurinnar þegar á skóla-árum sínum hjá Abilgaard. Í Róm kynntist hann fornleifafræðingnum Georg Zoëga, sem fræddi hann ítarlega um höggmyndalist fornaldarinnaren hún átti eftir að verða efniviður hans þaðan í frá. Thorvaldsen sló í gegn með styttu sinni af Jason (1802-28), sem hann gerði eftir pöntun frá breska listaverkasafnaranum Thomas Hope og eftir fyrirmynd rómversk-grísku höggmyndarinnar Apollo frá Belvedere. Jasonarmyndin þótti ögra stöðu Canova, hins ókrýnda meistara nýklassíkurinnar í Róm. Thorvaldsen varð á sínum tíma einn eftirsóttasti myndhöggvari álfunnar og fékk pantanir frá konungshirðum og aðalsfólki víðs vegar að. Mörg helstu verk Thorvaldsens sækja efnivið sinn og fyrirmyndir í grísk-rómverska goðafræði og kenningar Winkelmanns og Lessings um yfirburði grískrar klassískrar höggmyndalistar yfir aðra myndlist. Samkvæmt kenningum þeirra átti höggmyndin að veita hlutlausa fullnægju í fullkomnun formsins og hreinleika marmarans. Þegar Thorvaldsen fluttist til Kaupmannahafnar 1938 var honum fagnað semþjóðhetju. Thorvaldsen hafði þá gefið borginni listaverkasafn sitt gegn loforði um að byggt yrði safn yfir verkin. Byggingin var teiknuð afarkitektinum M.G.Bindesbøll. Árið 1839, eftir að Thorvaldsen var sestur að í Charlottenborg, gerði hann m.a. sjálfsmyndina (1839) þar sem hann hallar sér upp að mynd sinni „Vonin" (frá 1818), en bronsafsteypa hennar var gefin Íslandi í tilefni þjóðhátíðarinnar 1874 og sett upp á Austurvelli. Hún var fyrsta útilistaverkið í eigu Íslendinga, og er nú í Hljómskálagarðinum. Thorvaldsen lést 1844 á leiksýningu í Konunglega leikhúsinu, og var grafinn í garði Thorvaldsen-safnsins