Ásmundur Sveinsson

Erró

Verkið er staðsett við Sæbraut.Höggmyndin stóð áður á Austurbakkanum þar sem nú stendur tónlistarhúsið Harpan. Verkinu var fundinn staður við strandstíginn, ekki langt frá Höfða. „Partnership“ er önnur tveggja höggmynda sem Pétur gerði í tilefni af því að 50 ár væru síðan Ísland og Bandaríkin hefðu tekið upp stjórnmálasamband. Fyrri höggmyndin var afhjúpuð 4. júlí 1991 í Reykjavík og sú seinni í Miami á Flórida árið 1992. Höggmyndirnar eru stærstu höggmyndir sem steyptar hafa verið í brons og fullunnar hér á landi. Verkin sýna eins konar örvarodd sem samsettur er úr tveimur samhverfum hlutum og má lesa úr því tákn fyrir samstarf tveggja aðila um að horfa fram á við. 

Verkið er staðsett við Perluna í Öskjuhlíð.Robert Dell fékk Fulbright-rannsóknarstyrk til að þróa jarðhitatengda höggmynd sem var sett upp tímabundið í Krýsuvík en stendur nú við Perluna í Reykjavík. Dell, sem er prófessor í verkfræði og afar virtur á sínu sviði, nýtti mikla verkfræðikunnáttu til að geta leyst tæknilegar hliðar hugmynda sinna en með höggmyndum sínum leitast hann við að gera náttúruöflin sýnileg og áþreifanleg. Dell er brautryðjandi í sjálfbærri list og telur mikilvægt að verkin vinni í sátt og samlyndi við náttúruna og gangi ekki á hana á neinn hátt. Höggmyndir Dells tjá þennan breytileika, en efnið sem þær eru gerðar úr tekur á sig ólíkar myndir og liti eftir vind- og veðrabrigðum. Dell notast við ýmis efni í verkum sínum, líkt og kopar, sem bregst hratt við hita- og kuldabreytingum og skiptir litum. Þá notar hann kristalla en þeir miðla ljósi auk þess að vísa til samþjöppunarorku jarðarinnar. Dell segir verk sín mynda nákvæm, tæknileg og efnisleg kerfi sem myndi eins konar gervilífheild.

Verkið er staðsett í Fógetagarðinum á horni Aðalstrætis og Kirkjustrætis.Minnismerki um Schierbeck var afhjúpað í Víkurgarði árið 1986. Georg Schierbeck landlæknir fékk að nota garðinn til garðyrkju árið 1883 og stundaði þar ræktunartilraunir með matjurtir, blómjurtir, korntegundir, tré og runna. Silfurreynirinn fallegi sem stendur við Aðalstræti var upprunalega gróðursettur árið 1884 af Schierbeck. Georg hafði forgöngu um stofnun Garðyrkjufélagsins (Hins íslenska garðyrkjufélags) árið 1885. Minnismerki Helga Gíslasonar er höggmynd sem myndar eins konar stólpa eða veggflöt sem er brotinn upp. Verkið verður því sem kennileiti í Víkurgarði. Fyrir miðju á höggmyndinni er skjöldur með andlitsmynd af Georg Schierbeck úr kopar. Verkið ber sömu höfundareinkenni og önnur útiverk sem Helgi vann á þessum tíma. Það er unnið í raunsæjum anda, maðurinn er í öndvegi umlukinn efninu og hreyfingu þess. Verkið var gjöf Gísla Sigurbjörnssonar í Ási til borgarinnar.

Verkið er staðsett á horni Langholtsvegs og Álfheima. Hyrningar er heiti nokkurra verka eftir Hallstein sem standa á nokkrum stöðum í borginni, þ.á m. í Hallsteinsgarði í Grafarvogi. Eitt er varðveitt innanhúss þar sem því er ekki ætlað að standa utandyra. Öll tilheyra þau sömu verkaröð þar sem í grunninn byggja þau á áþekkum formum. Hins vegar eru þau útfærð í ólík efni, stein, málað eða ómálað stál. Léttleika, leik og frjóa myndhugsun er að finna í verkunum og er innra rými þeirra opið, afmarkað með einföldum en skýrum ramma. 

Verkið er staðsett við Bjarkarás í Stjörnugróf.Eitt af meginþemum í list Arnar er að kynnast og ná sambandi við tiltekin efni og draga fram í dagsljósið myndir sem eru faldar í efniviðnum. Kljást við formin.

Verkið er staðsett á torgi við Gerðuberg.Mynd er bronsafsteypa sem stendur á graníti sem síðan stendur á steinsteyptum stöpli. Höggmyndin er gerð í anda grafíkseríu sem Sigurður vann á níunda áratug síðustu aldar og heitir Urbild eða frummynd. Verkið telst til abstraktverka með vísun í höfuð að sögn listamannsins. Þetta höfuð hefur komið oft við sögu í fjölmörgum tví- og þrívíðum verkum Sigurðar  og er því orðið að sjálfstæðu minni á ferli hans. Ýmist vísar það til listamannsins sjálfs eða til áhorfenda.

Verkið er staðsett við Háskólabíó og er í eigu Háskóla Íslands.Verkið, sem líkir eftir stuðlabergi, er eins konar innsetning og er unnið úr sérblandaðri steinsteypu og steindu gleri sem er lýst upp að innan. Fjórir misháir stuðlar standa í þyrpingu og mynda verkið og er lægsti stuðullinn í hæfilegri hæð til að þar sé hægt að tylla sér niður. Stuðlarnir vísa til stoða menningar okkar, í samfélagi sem og í bókmenntum og ljóðum. Jafnframt er í þeim tilvísun til forms nýbyggingar Háskólabíós, en tilurð verksins tengist henni. Landsbankinn gaf Háskóla Íslands verkið árið 1990.

Verkið er staðsett við íþróttamiðstöðina í Laugardal.Verkið er unnið til minningar um Gísla Halldórsson arkitekt sem var heiðursforseti Íþrótta- og Ólympíusambands Íslands um árabil. Í starfi sínu sem arkitekt teiknaði hann fjölmörg félagsheimili og íþróttamannvirki, m.a. íþróttaleikvanginn í Laugardal og Laugardalshöllina. Þegar listaverkið var unnið kom Gísli til listakonunnar á vinnustofuna hennar og sat fyrir. Verkið var fyrst unnið í gifs en síðar steypt í brons í Englandi. Verkið er raunsæ eftirmynd einstaklings sem markaði spor á sínum ferli og mótaði það umhverfi sem er í kringum verkið. 

Verkið er staðsett við Fríkirkjuveg.Brjóstmyndin er af Gunnari Thoroddsen, fyrrum forsætisráðherra, sem er fæddur og uppalinn við Fríkirkjuveg 3. Faðir Gunnars, Sigurður Thoroddsen, var fyrsti íslenski verkfræðingurinn og lét byggja húsið árið 1905. Gunnar var lögfræðingur að mennt, prófessor við Háskóla Íslands, hæstaréttarlögmaður, borgarstjóri Reykjavíkur, fjármálaráðherra, iðnaðar- og félagsmálaráðherra og forsætisráðherra. Gunnar bauð sig einnig fram til forseta árið 1968 þegar Kristján Eldjárn náði kjöri. Gunnar var í fararbroddi íslenskra stjórnmála um margra áratuga skeið og gustaði oft um hann. Brjóstmyndin er á háum stöpli eins og hefðinni sæmir og er Gunnar mjög svo ábúðarmikill að sjá. Ljósmyndir af honum sýna þó að hann virtist í lifanda lífi mun blíðari ásýndum. Gunnar lést í september árið 1983.

Verkið er staðsett við ÆgisíðuMyndin Björgun varð til í Kaupmannahöfn er Ásmundur dvaldist þar veturinn 1936–37. Myndin sýnir björgun úr sjávarháska og hefur hún einnig verið nefnd Sjómennirnir. Myndin var stækkuð í 4 m á árunum 1957–60 og steypt í brons árið 1983.Sviðsetning verksins er nokkuð tvíræð. Efri maðurinn stendur á skeri eða bátskili, sem allt eins gæti verið alda, og reynir að draga þann neðri úr öldurótinu. Mennirnir tveir mynda samfellda hvirfilhreyfingu sem gengur frá hægri fæti neðri mannsins upp í vinstri hönd þess sem hærra stendur. Áherslan er lögð á átakið, andartakið þegar maðurinn er dreginn úr sjó – greipum dauðans. Hér er það myndbyggingin, hvirfilhreyfingin, sem miðlar inntaki verksins og því er innri formgerð – anatómía og hlutföll – beygð undir heildarsýn verksins og löguð að því. Þannig tökum við eftir því hvernig hægri handleggur og öxl efri mannsins eru ummynduð við átakið og látin renna inn í heildarhreyfingu myndarinnar. Því má segja að dramatískt inntak verksins kalli á umbreytingu formsins.

Verkið er staðsett í Grasagarðinum í Laugardal.Verk Helga fjalla gjarnan um veruleika mannsins sem býr að baki líkamanum. Þannig má sjá verk eins og þetta, þar sem líkaminn er aðeins sýndur að hluta eða bjagaður með öðrum hætti til þess að gefa til kynna veruleikann á bak við yfirborðið og þær áskoranir sem fylgja því að vera til. Um leið endurspeglar verk eins og þetta átök listamannsins við efnið. Helgi er mjög reyndur í bronssteypu og þekkir þá fornu hefð við gerð skúlptúra. Hann er þannig ef til vill ekki síður að kallast á við listasöguna í verki eins og þessu.

Verkið er staðsett í Grasagarðinum í Laugardal.Verkið er lágmynd í steinsteypu til minningar um Eirík Hjartarson sem var mikill áhugamaður um skógrækt. Verkið sem hoggið er í stein sýnir Eirík að störfum við að planta tré. Myndin er gjöf barna Eiríks, en hann hóf árið 1929 trjárækt á landi sínu sem hann nefndi Laugardal og svæðið allt dregur nú nafn af. Eiríkur stofnaði ásamt konu sinni Garðyrkjustöðina Laugardal sem var ein af fyrstu garðplöntustöðvum í Reykjavík og var seld til borgarinnar árið 1955. 

Verkið er staðsett við VesturbæjarskólaMagnús Tómasson fékk það verkefni að vinna að skúlptúrum fyrir utan Vesturbæjarskóla og hanna lóðina í náinni samvinnu við arkitektinn Ingimund Sveinsson. Steinarnir eru ómótaðir af hönd listamannsins en hann hefur fest á þá nautshorn og einhyrningshorn úr áli.Við fáum á tilfinninguna að þarna standi einhyrningur á móti tveimur nautum. Steinarnir mynda ögrandi spennu gagnvart skólabyggingunni og umhverfinu og eru til þess fallnir að vekja ímyndunarafl barnanna sem þar stunda nám og fá þau til að hugsa um umhverfi sitt á frjóan og sjálfstæðan hátt.

Verkið er staðsett við Kvennadeild Landspítalans.Höggmyndin var afmælisgjöf Reykjavíkur til Fæðingarheimilisins. Verkið er raunsætt sem nær að fanga augnablikið á einlægan og fallegan hátt. Móðirin er sterkleg og hefur allt sem barnið þarf til að þrífast fyrstu æviárin, móðurlega ást, sem og styrk til að verja barnið fyrir umheiminum. Það er enginn hávaði í myndum Tove heldur fegurð hins formræna og samþjappaða einfaldleika.

Áfangar eftir bandaríska listamanninn Richard Serra er umhverfislistaverk sem leggur undir sig alla Vesturey Viðeyjar og setur sterkan svip á ásýnd hennar og umhverfi. Listaverkið er úr stuðlabergi og vísar þannig til jarðsögu eyjarinnar og undirstrikar um leið órjúfanleg tengsl þess við umhverfi sitt. Áfangar snúast um upplifun okkar og hvernig við ferðumst um og horfum á umhverfið. Verkið er byggt upp á reglum sem listamaðurinn setti sér og kunna að hljóma flóknar (best er að upplifa verkið í eigin persónu því þá skýrir það sig sjálft). Stuðlabergspörum er komið fyrir hringinn í kringum eyjuna, bilið á milli þeirra ræðst af hæðarlínum landsins og þá myndast níu misbreið hlið sem ramma inn útsýnið í ólíkar áttir. Önnur stuðlabergssúlan stendur níu metra yfir sjávarmáli og hin  tíu,  önnur rís fjóra metra frá jörðu og hin þrjá.  Toppur allra súlna er semsagt jafn, eins og sjá má af hæsta punkti eyjunnar sem er átján metrar yfir sjávarmáli. Eins og önnur verk Richard Serra fær umhverfislistaverk hans áhorfendur til þess að hreyfa sig á ákveðinn hátt og upplifa umhverfi sitt í nýju ljósi. Íslenskt heiti þess, Áfangar, er sótt í þekkt ljóð Jóns Helgasonar en á móðurmáli listamannsins er titillinn mun meira lýsandi: Standing Stones – Nine locations – Two Elevations.  Verkið var unnið að frumkvæði Listahátíðar í Reykjavík árið 1990 en það er í vörslu Listasafns Reykjavíkur.

Verkið er staðsett í Keldnaholti.Hallsteinn hefur unnið tvö verk með löngu millibili en tengir þau með sama heiti, Harpan I frá 1972, og Harpan II frá 2006. Bæði eru verkin óhlutbundin en minna þó á hljóðfæri þar sem þau byggjast á þríhyrningsforminu eins og harpan. Eins og oft má sjá í verkum Hallsteins hverfast þau bæði um efnið sjálft og form þess en ekki síður loftið sem umlykur þau og þau form sem teikna sig upp inn á milli. Verkin eru úr steyptu stáli og rísa tignarlega í Hallsteinsgarði í Grafarvogi þar sem vindar leika tónverk á hörpu listamannsins. 

Verkið er staðsett við Bústaðaveg.Spenna, útilistaverk Hafsteins Austmanns, stendur við stjórnstöð Landsvirkjunar á Bústaðavegi. Verkið bar sigur úr býtum í samkeppni sem Landsvirkjun efndi til árið 1989 og var sett upp árið eftir.Þetta er einfalt form úr Corten stáli sem veðrast vel með ryðguðu yfirborði. Það lítur út eins og risastórt þrívítt tilbrigði um stoðkerfið sem einkennir olíumálverk Hafsteins á níunda áratugnum. Að inntaki er verkið hins vegar eins konar hylling þeirrar orku sem gefur okkur stálið.

Verkið er staðsett í Fríkirkjuvegsgarði.Minnisvarðinn um hjónin Thor Jensen og konu hans Margréti Þorbjörgu Kristjánsdóttur stendur í Hallargarðinum, skammt frá íbúðarhúsi þeirra á Fríkirkjuvegi 11, sem reist var á árunum 1907-08. Thor (1863-1947) var danskur athafnamaður sem fluttist ungur til Íslands og varð þjóðþekktur fyrir umsvif sín. Það má segja að hann sé maður tveggja alda en þekktastur er hann fyrir umsvif sín á fyrri hluta 20. aldar. Upphaflega stofnaði hann verslun á Íslandi, þá lét hann til sín taka í sjávarútvegi og stofnaði útgerðarfélagið Kveldúlf og síðar kom hann á fót Korpúlfsstöðum, einuglæsilegasta stórbýli á Íslandi þess tíma. Höggmyndin er með miðjustólpa eða súlu sem eins konar kennileiti í umhverfinu. Súlan er að hluta til lágmynd af Thors hjónunum. Umhverfis hana eru þrír stöplar sem tákna lífsstarf Thors Jensen til sjávar, sveitar og kaupskapar.

Verkið er staðsett við norðurströnd  Örfiriseyjar.Verkið er í eigu Faxaflóahafna.Útilistaverkið Ægir var afhjúpað þann 16. ágúst 1998 á 75 ára afmæli Seglagerðarinnar Ægis. Seglagerðin lét gera myndverkið úr segli og stáli til minningar um Óla Barðdal, eiganda fyrirtækisins, er lést árið 1983. Þórir Barðdal, myndhöggvari, er yngsti sonur Óla. Verkið er 25 fermetrar að stærð á þriggja metra stalli. Það er hugsað sem eins konar verndartákn skipverja er framhjá sigla og þaðan kemur nafn verksins, Ægir, sem er jötunn og konungur hafsins.

Verkið er staðsett við Menntaskólann við Sund, á horni Gnoðarvogs og Skeiðarvogs.Blómgun á það sameiginlegt með fleiri verkum Sigurjóns að fjalla um náttúrulegt fyrirbæri eins og kemur fram í heiti verksins. Verkið er myndað út frá einföldum og endurteknum geómetrískum formum. Bogarnir minna á hvelfingar kirkna í gotneskum stíl eða krónublöð túlípana og fá þannig táknræna merkingu. Þeir afmarka og virkja innra rými í verkinu þannig að verkið virðist fjalla bæði um innri og ytri heim.

Verkið er staðsett við Bólstaðarhlíð.Þetta nafnlausa verk á margt líkt með eldra verki Hallsteins, Maður og kona I, frá árinu 1968. Verkin eru bæði nokkuð greinilega byggð á hugmyndum um samspil tveggja mannslíkama. Tveir hlutar sameinast og mynda órjúfanlega heild. Karlhlutinn er stærri og sterklegri og umlykur kvenhlutann á verndandi hátt. Verkið er steinsteypt, ólíkt flestum útilistaverkum Hallsteins sem eru úr málmi. 

„Við eigum öll okkar draumabát, farartæki sem okkur dreymir um að sigla á burt inn í drauminn. Í þessum skipum mínum sameina ég mína eigin ímyndun nákvæmni og þekkingu bátasmiða frumstæðra þjóða gegnum aldirnar. Sólarskipið felur í sér fyrirheit um ónumið land.“ (Jón Gunnar Árnason)Verkið er staðsett við Sæbraut.Í tilefni af 200 ára afmæli Reykjavíkurborgar árið 1986 efndu íbúasamtök Vesturbæjar til samkeppni um útilistaverk. Sólfar Jóns Gunnars varð fyrir valinu og var frummyndin,lítill álskúlptúr, gefin Reykjavíkurborg til stækkunar. Sólfarið var sett niður við Sæbraut í fullri stærð og afhjúpað á afmæli Reykjavíkurborgar 18. ágúst 1990. Ári áður féll listamaðurinn frá, langt fyrir aldur fram, og náði því aldrei að njóta verksins í endanlegri mynd. Sólfarið er óður til sólarinnar og felur í sér fyrirheit um ónumið land, leit, framþróun og frelsi. Það er draumafley sem felur í sér von og birtu. 

Verkið er staðsett við Tjörnina.Úr álögum fjallar um eitt meginþema listar Einars, andlega þróun og guðdómlegt eðli mannsins. Hann hóf að vinna að verkinu árið 1916 en stækkaði það síðar og fullvann árið 1927. Fyrir miðju verksins stendur riddari og heldur um skaft sverðs síns sem hann hefur rekið niður í haus mikils dreka sem liggur undir fótum hans. Á öðrum handlegg heldur riddarinn á ungri nakinni stúlku sem réttir út handlegginn og varpar af sér ham gamallar konu, en í hinni hendinni heldur riddarinn skildi hátt á lofti. Þeim að baki hnígur stór skrokkur drekans niður og vængirnir dragast saman.Myndefnið sem Einar hefur unnið út frá er velþekkt í list miðalda og má rekja til sagna í frumkristni um heilagan Georg. Þar segir að kristni hafi verið innleidd í Litlu-Asíu með því að dreki, tákn illra afla og heiðins síðar, var drepinn af heilögum Georg frá Kappadokíu í Litlu-Asíu og var Kappadokía persónugerð sem ung stúlka. Túlka má verkið með hliðsjón af áherslu Einars á að listamaðurinn feti ekki í spor annarra heldur fari eigin leiðir í listsköpun.

Verkið er staðsett á horni Smáragötu og Hringbrautar.Höggmyndin Stóð sýnir hóp fjögurra hesta á þeysispretti í austurátt þar sem hún stendur við Gömlu Hringbrautina við horn Smáragötu. Ólgandi krafturinn í hrossunum snertir strengi hestamannsins sem leið hefur átt hjá og vísar um leið til þarfasta þjónsins sem farartækis við akveg sem til skamms tíma var ein fjölfarnasta gata borgarinnar. Verkið er rómantískt í formgerð og það sem sýnist vera fjögur hross gætu allt eins verið sami hesturinn á mismunandi stigum óbeislaðs þeysispretts. 

Collection