Erró

Kjarval

Ásmundur Sveinsson

Karl og kona (leikin af Jacques Higelin og Dominique Grange) standa andspænis vélrænum heimi sem þau reyna án árangurs að flýja. Myndin er óháð og táknræn útskýring á því sem kalla mætti firring mannsins frá sinni eigin sköpun – vélinni. Erró, sem var listrænn stjórnandi myndarinnar, bjó ekki einungis til alla „mecha“ leikmynd og búninga myndarinnar, hann lék líka í einu atriði nokkurs konar vélmenni í sérhönnuðum búningi sem hélt ræðu yfir hópi vél-mannblendinga. Erró fann allt efni sem notað var í myndinni á flóamörkuðum í París og á nálægum ruslahaugum. Skúlptúristarnir Philippe Hiquily og  Jean Tinguely veittu honum tækniráðgjöf um hvernig ætti að vinna með málm.

Árið 1963 einkenndist af ákafri tilraunastarfsemi Errós. Í verkum sínum dró hann úr og útrýmdi jafnvel alveg öllum vélrænum tilvísunum og sneri sér í staðinn að annars konar myndum. Hann endaði á því að byggja málverk sín eingöngu á fundnu myndefni, eins og í Geómetrísk matarlyst. Þar stillir hann upp ýmsum sögulegum persónum að viðbættum apa sem allar gleypa í sig abstraktmálverk eftir Robert Delaunay, Auguste Herbin, Kazimir Malevich, Olle Bærtling, Richard Mortensen og Jean Dewasne. Fjórum árum eftir The School of New-Par-Yorkis lýsir Erró enn yfir vanþóknun sinni á abstraktmálverkinu og talar fyrir fígúratífri list, en þó fígúratífri list nýrra forma og efnistaka, í takti við samtímann. Þetta var sannfæringin sem lá að baki yfirlýsingunni í Morgunblaðinu 27. nóvember 1963, þremur vikum fyrir fyrstu ferð Errós til Bandaríkjanna: „Ég er þeirrar skoðunar að í listum verði maður að hefja sína eigin „öldu“ eða hreyfingu“ […]. Dagar figuratífrar og og abstrakt listar eru liðnir. Allt hefur verið sagt, allt hefur verið gert, og þessháttar myndir eru orðnar akademískar. Þær ættu að hverfa, og það er einmitt það sem er að gerast.“

Safneign

Guðmundur Guðmundsson, öðru nafni Erró (f. 1932), er tvímælalaust þekktasti samtímalistamaður Íslendinga. Hann hefur verið þátttakandi í framsæknu listalífi Parísarborgar allt frá árinu 1958, bæði innan súrrealistahreyfingarinnar og einnig sem einn af forvígismönnum popplistarinnar eða evrópska frásagnarmálverksins. Erró byggir verk sín á tilvísunum í myndir annarra sem hann klippir saman og flytur yfir á léreftið. Hann segir frá með myndmáli ofurraunsæis og teiknimynda og frásögn hans er ýmist einföld og kyrrstæð eða flókin og yfirgengileg. Hann klippir og sundurgreinir, límir og endurbyggir flóknar sögur þar sem viðfangsefnin eru ýmist pólitík, erótík, listasagan, ævisögur, skáldsagnapersónur, teiknimyndahetjur og vísindaskáldskapur eða eigin listaverk. 1951 Guðmundur útskrifast úr kennaradeild Myndlista- og handíðaskólans um vorið með hæstu einkunn1952 Fer til náms í Listakademíuna í Osló.1953 Mósaíksýning frá Ravenna sem haldin er í Osló vekur aðdáun Guðmundar.Hann ferðast til Spánar og ákveður að taka upp listamannsnafnið Ferró.1954 Innritast í Listakademíuna í Flórens.1955 Fær inngöngu í mósaíkskóla í Ravenna (Scuola del Mosaico). Tekur þátt í samsýningu ungra erlendra listamanna í Galleria Santa Trinita í Flórens. Í kjölfarið skipuleggur galleríið fyrstu einkasýningu Ferrós. Kynnist hinni ísraelsku Myriam Bat-Yosef. 

Safneign

Verk