Erró

Kjarval

Ásmundur Sveinsson

Í myndasyrpunni Skrímslin skeytti Erró saman frægum einstaklingum og alls kyns skrímslum sem þekkt eru úr bandarískum hryllingsmyndum. Hvert málverk sýnir tvö tvískipt andlit sem fela í sér bæði jákvæðar og neikvæðar hliðar. Slík samsetning leiðir ekki einungis til afhelgunar á listaverkinu sem slíku, þar sem hún afhjúpar vinnsluferlið og handavinnuna að baki myndinni, heldur á fyrirmyndinni líka. Viðkomandi einstaklingur og ófreskjan eru tengd saman. Meinar Erró að mannveran sé í senn engill og djöfull, eða á hann öllu heldur við að opinberar myndir segi ekki alltaf sannleikann og að ekki megi treysta þeim fullkomlega? En segjum sem svo að Sókrates sé skrímsli. Til þess að renna stoðum undir þessa tilgátu er hægt að kynna sér sögubækur og goðsögnina um Sókrates. Hann gæti verið skrímsli í fleiri en einum skilningi, hann var svo ófríður að honum var líkt við satýr, hann var í augum sumra álitinn siðferðilega spilltur en í augum annarra var hann snillingur. En það fer ekki á milli mála að Sókrates er stjörnuheimspekingur eða það sem kallað er á frönsku „heilagt skrímsli“ (monstre sacré). Skrímsli er í raun það sem raskar eðlilegri reglu hlutanna á jákvæðan eða neikvæðan hátt. 

Safneign

Guðmundur Guðmundsson, öðru nafni Erró (f. 1932), er tvímælalaust þekktasti samtímalistamaður Íslendinga. Hann hefur verið þátttakandi í framsæknu listalífi Parísarborgar allt frá árinu 1958, bæði innan súrrealistahreyfingarinnar og einnig sem einn af forvígismönnum popplistarinnar eða evrópska frásagnarmálverksins. Erró byggir verk sín á tilvísunum í myndir annarra sem hann klippir saman og flytur yfir á léreftið. Hann segir frá með myndmáli ofurraunsæis og teiknimynda og frásögn hans er ýmist einföld og kyrrstæð eða flókin og yfirgengileg. Hann klippir og sundurgreinir, límir og endurbyggir flóknar sögur þar sem viðfangsefnin eru ýmist pólitík, erótík, listasagan, ævisögur, skáldsagnapersónur, teiknimyndahetjur og vísindaskáldskapur eða eigin listaverk. 1951 Guðmundur útskrifast úr kennaradeild Myndlista- og handíðaskólans um vorið með hæstu einkunn1952 Fer til náms í Listakademíuna í Osló.1953 Mósaíksýning frá Ravenna sem haldin er í Osló vekur aðdáun Guðmundar.Hann ferðast til Spánar og ákveður að taka upp listamannsnafnið Ferró.1954 Innritast í Listakademíuna í Flórens.1955 Fær inngöngu í mósaíkskóla í Ravenna (Scuola del Mosaico). Tekur þátt í samsýningu ungra erlendra listamanna í Galleria Santa Trinita í Flórens. Í kjölfarið skipuleggur galleríið fyrstu einkasýningu Ferrós. Kynnist hinni ísraelsku Myriam Bat-Yosef. 

Safneign

Verk