Uppfærsla á vefum borgarinnar í dag milli 17.00–18.00. Búast má við truflunum.

Afsakið óþægindin

Erró

Kjarval

Ásmundur

Ásmundur gerði verkið í Reykjavík árið 1971 og er það unnið í járn og eir. Vængbrotni fuglinn er eitt af síðustu verkum Ásmundar. Þar dregur hann upp ímynd fugls: einföld útskorin járnplata og eirlínur sem gefa í skyn vænghaf fuglsins jafnframt því að afmarka rýmið umhverfis skúlptúrinn.Í þessu verki kemur vel fram, líkt og í flestum járnmyndum Ásmundar, hvernig listaverkið vegur salt á milli þess að vera sjálfstæður skúlptúr eða lýsing í járni á þekktum hlutveruleika. Meginformið er járnplata, sem listamaðurinn hefur fundið og sett nánast óbreytta inn í listaverkið. En nafn verksins opnar augu áhorfandans fyrir fuglsímyndinni. Það er því sem listamaðurinn hafi lesið út úr þessu einfalda grunnformi fuglsmynd sem hann síðan undirstrikar með „koparvængjum“ og nafngiftinni.

Ásmundur gerði verkið í Reykjavík árið 1959. Það er unnið í járn og kopar. Í þessu verki hefur listamaðurinn slitið sig frá fyrri myndgerð sem einkenndist yfirleitt af miklum massa. Nú teiknar hann í rýmið með járnalínum, hvössum og mjúkum. En þegar grannt er skoðað má sjá að formin hafa hlutlæga vísun. Í stórum dráttum merkjum við fígúru með ferhyrndan haus og boga í höndum sér. Nafn verksins gefur til kynna að hér sé um að ræða lýsingu á atburði úr norrænni goðafræði þar sem Loki Laufeyjarson kom við sögu: „Hörð tók mistiltein ok skaut at Baldri at tilvísun Loka.“

Með þessu verki leitar Ásmundur til barnæsku sinnar. Myndin á rætur að rekja til gammallar þulu sem kveðin var yfir honum þegar hann var barn og átti að fara að sofa: Við skulum ekki hafa hátt. / Hér er margt að ugga. / Eg hef heyrt í alla nátt / andardrátt á glugga.

Verkið er staðsett í Höggmyndagarði við Ásmundarsafn.Verkið er einkennandi fyrir þá breytingu sem átti sér stað í list Ásmundar á sjötta áratug síðust aldar þegar hann uppgötvaði járnið sem efnivið. Þá tók hann að sjóða saman málma og aðra hluti sem hann safnaði og notaði lítt eða ekki breytta. Á þeim tíma fjarlægðist hann lífræn form þeirra efnismiklu verka sem hann hafði áður unnið að og mótað í eigin hendi. Verkið hefur vísun í íslensk náttúruöfl og endurspeglar, eins og nafnið gefur til kynna, eldgos.

Ásmundur gerði Bænina í Reykjavík árið 1956. Hún er unnin í járn og eir. Bænin er sú járnmynd listamannsins sem gengur hvað lengst í því að lýsa hlutveruleikanum. Myndin sýnir mann sem í bæn sinni fórnar höndum til himins. Áherslan er lögð á hendurnar sem eru nákvæmlega útskornar á járnplötuna, en líkami og höfuð eru aðeins gefin í skyn með nokkrum einföldum en þó nákvæmum línum. Í þessu verki kemur fram sterk tjáning, en trúin var ávallt veigamikill og einlægur þáttur í listsköpun Ásmundar.

Verkið er staðsett í Höggmyndagarði við Ásmundarsafn. Vinnandi fólk var Ásmundi hugleikið sem myndefni. Hér vinnur hann verk um rokkinn sem kvenmenn sátu tímunum saman við og spunnu lopann. Þegar rokkurinn er stiginn heyrðist súrr í hjólinu, sem hefur verið sem undirtónn í baðstofunni. Form rokksins og hljóðið gæti staðið sem tákn fyrir tímans hjól. Stækkun verksins, sem Ásmundur vann sjálfur að, var flutt að Laugum í Þingeyjarsýslu. Á 6. og 7. áratugnum var málmur helsti efniviður Ásmundar. Stíllinn varð óhlutlægur, þótt oft sé hægt að sjá móta fyrir hlutum í verkunum (hlutgerving). Rýmið innan myndanna er stór hluti þeirra, og enn eykst á léttleikann svo að stundum liggur við að verkin svífi í burtu. Formið varð hvassara og stundum rúmfræðilegt (hringir og beinar línur), sérstaklega þegar notað var járn.

Safneign