Erró

Kjarval

Ásmundur Sveinsson

Þetta verk byggist á samspili tveggja atriða. Í neðri hlutanum gerði Erró eftirmynd af erótískri þrykkmynd eftir Isoda Koryusai af karlmanni og sex konum í ástarleik. Í efri hlutanum málaði hann stríðssenu úr amerískri teiknimyndasögu frá sjötta áratugnum. Vestrið er þannig í efri hlutanum, sturlað morðæði, herská heift, byssuskot og sprengingar og allt í æpandi litum með skörpum andstæðum. Austrið er í neðri hluta myndarinnar, kynlíf án sektarkenndar, leikandi og fágað, íhugul andlit og nákvæmar hreyfingar og allt saman málað á mildum litaskala. Þessar tvær senur eru samt sameinaðar með grafískri aðferð þar sem línan er aðalatriði, skálínan frá neðra horni hægra megin á málverkinu gengur í gegnum báða hópana og sekkur inn í myndrýmið. Spyrja má hvort eigi að lesa samspil myndhlutanna tveggja sem myndbirtingu á slagorði friðarsinna og stjórnleysingja frá sjöunda áratugnum: Farið í ástarleik, ekki stríðsleik. Eða er hugsanlegt að lesa hlutana tvo sem hliðstæður? Þá væri erótíska senan dulbúin stríðssena og orrustan og stríðið nokkurs konar erótísk hátíð.

Safneign

Guðmundur Guðmundsson, öðru nafni Erró (f. 1932), er tvímælalaust þekktasti samtímalistamaður Íslendinga. Hann hefur verið þátttakandi í framsæknu listalífi Parísarborgar allt frá árinu 1958, bæði innan súrrealistahreyfingarinnar og einnig sem einn af forvígismönnum popplistarinnar eða evrópska frásagnarmálverksins. Erró byggir verk sín á tilvísunum í myndir annarra sem hann klippir saman og flytur yfir á léreftið. Hann segir frá með myndmáli ofurraunsæis og teiknimynda og frásögn hans er ýmist einföld og kyrrstæð eða flókin og yfirgengileg. Hann klippir og sundurgreinir, límir og endurbyggir flóknar sögur þar sem viðfangsefnin eru ýmist pólitík, erótík, listasagan, ævisögur, skáldsagnapersónur, teiknimyndahetjur og vísindaskáldskapur eða eigin listaverk. 1951 Guðmundur útskrifast úr kennaradeild Myndlista- og handíðaskólans um vorið með hæstu einkunn1952 Fer til náms í Listakademíuna í Osló.1953 Mósaíksýning frá Ravenna sem haldin er í Osló vekur aðdáun Guðmundar.Hann ferðast til Spánar og ákveður að taka upp listamannsnafnið Ferró.1954 Innritast í Listakademíuna í Flórens.1955 Fær inngöngu í mósaíkskóla í Ravenna (Scuola del Mosaico). Tekur þátt í samsýningu ungra erlendra listamanna í Galleria Santa Trinita í Flórens. Í kjölfarið skipuleggur galleríið fyrstu einkasýningu Ferrós. Kynnist hinni ísraelsku Myriam Bat-Yosef. 

Safneign

Verk