Ásmundur Sveinsson

Erró

Verkið sýnir Þingvallabóndann Jón Guðmundsson á Brúsastöðum (1883-1959). Hann byggði árið 1932 rafstöð við Öxará í þeim tilgangi að raflýsa Hótel Valhöll, en Jón var á þessum tíma eigandi Valhallar. Þar hafði þá verið lítil díselrafstöð í nokkur ár en hún dugði ekki til. Enn má sjá ummerki um virkjunina; stíflu og stöðvarhús, en Brúsastaðarafstöð var ein af stærri einkarafstöðvum landsins á sinni tíð. Hún var lögð af árið 1946. Augljóst er af portrettmynd Kjarvals að honum hefur þótt Jón býsna gustmikill, nánast eins og náttúrukraftur í jakkafötum.

Hinn 15. október 1955 varð Kjarval sjötugur og urðu margir til þess að heiðra hann. Listamanninum barst fjöldinn allur af afmæliskveðjum, símskeytum og ekki síst blómum. Kjarval hafði oft þann háttinn á að mála blóm sem honum bárust að gjöf og oft fór það svo að gefandi blómanna hlaut myndina að gjöf sem þakklætisvott fyrir blómin. Í blómauppstillingum sínum fer Kjarval ekki troðnar slóðir. Oftar kemur það fyrir að hann máli blómin inn í hugmyndaheim sinn en að hann sýni þau í raunsæju umhverfi, þótt þess séu einnig dæmi. Á sjötugsafmælinu barst honum meðal annars stór blómakarfa frá Bifreiðastöð Reykjavíkur. Þessi sending frá vinum hans á BSR varð honum efni í að minnsta kosti tvær stórar uppstillingar.  Blómakarfa frá BSR sem hér er sýnd er önnur þeirra.  Blómakarfan fyllir út í nær allan myndflötinn. Einfaldur bakgrunnur hennar býr yfir tvíræðni en hann má túlka hvort heldur er tví- eða þrívíðan. 

Portrettmyndir málaði Kjarval af ýmsu tilefni. Árið 1963 heimsóttu þrír sænskir ljósmyndarar og kvikmyndagerðarmenn listamanninn til að mynda hann og verk hans sem heimildir sem þeir hugðust selja sænskum söfnum og fjölmiðlum. Meðan þeir mynduðu Kjarval að störfum úti í hrauni, dró listamaðurinn upp þessa mynd af þeim.

Collection