Ásmundur Sveinsson

Erró

Stjörnubjartur himinn og ávalar öldur. 

Viðfangsefni Sólveigar endurspegla hugleiðingar um tímann og efnið, söguna og minnið sem felst í efninu. Í verkinu eru mörkin á milli efnisins og umbreytingar þess í myndverk könnuð. Verkið samanstendur af litakrukkum á hvolfi sem standa í þéttum röðum á litlu viðarborði. Það er í anda annarra verka sem Sólveig gerði á níunda og tíunda áratugnum sem voru oft og tíðum samansett úr fundnum hlutum. 

Bragi Ásgeirsson var fjölhæfur myndlistarmaður sem afkastaði miklu á ferli sínum. Hann aflaði sér yfirgripsmikillar menntunar í myndlistinni og nam í mörgum löndum. Myndlist hans er víðfeðm en þar má nefna teikningar, fígúratíf grafík, upphleypt popplistaverk og abstrakt málverk. Enginn einn listamaður fremur en annar hafði afgerandi áhrif á myndlist Braga en þó eru ákveðnir málarar sem Bragi hafði meiri mætur á en öðrum. Þar má nefna listamenn eins og Picasso, Munch, Jón Stefánsson, Modigliani, Matisse og Hammershøi.

Myndlistarferill Eyborgar Guðmundsdóttur er eins konar öskubuskusaga. Frá unga aldri hafði hún áhuga á myndlist en gekk aldrei í listaskóla á Íslandi. Árið 1959, eftir tólf ára starf hjá Búnaðarfélagi Íslands, tók hún sig upp og hélt til Parísar til að afla sér listmenntunar. Hún innritaðist í Académie Julien en fann brátt að námið þar hentaði henni ekki og hóf því að leita sér leiðbeinenda meðal franskra listamanna. Innan tíðar var hún komin í vinfengi við nokkra af þekktustu listamönnum Parísar, meðal annars Victor Vasarely, og féllst hann á að líta til með henni. Framgangur Eyborgar og skjót og skilvirk viðbrögð hennar við myndlistinni sem hún sá voru með ólíkindum ef haft er í huga að fyrri menntun hennar í myndlist var afar takmörkuð. Um 1962–63 er Eyborg farin að gera vönduð verk sem fóru bil beggja milli formhyggju strangflatalistar og sjónertingar optískrar myndlistar. Það var engin tilviljun að Eyborg fór þá leið því að heima á Íslandi hafði hún umgengist Hörð Ágústsson, Þorvald Skúlason og Dieter Roth sem allir höfðu aðhyllst formfestu og þaulskipulag í verkum sínum. Tilraunir með hreyfingu forma og sjóntitring er einnig að finna í verkum þeirra Dieters og Harðar frá úthallandi sjötta áratugnum, og sjá má Eyborgu kallast á við verk þeirra.

Björg var þekktur listmálari og grafíklistamaður. Hún stundaði mynd­list­ar­nám m.a. við Myndlista- og handíðaskóla Íslands, Aka­demie der bild­end­en Kün­ste í Stutt­g­art, École Nationale Supérieure des Beaux Arts og við hið þekkta graf­ík­verk­stæði Atelier 17 í Par­ís. Hún hélt yfir 30 einka­sýn­ing­ar og tók þátt í fjölmörg­um sam­sýn­ing­um á Íslandi og víða um heim. Verk eftir hana eru í eigu opinberra safna og einkasafna hérlendis og erlendis.

Barbara Árnason var ákaflega fjölhæf listakona, listmálari, vatnslitamálari, afburða teiknari, myndskreytir og textíllistamaður, og er þá ekki allt nefnt. Sérstaklega þótti hún næmur túlkandi barnslegrar vitundar, eins og sést í portrettmyndum hennar af börnum, myndskreytingum í barnabókum og í veggmyndunum sem hún gerði fyrir Melaskóla í Reykjavík á árunum 1952–53.

Júlíana Sveinsdóttir málaði fyrstu mynd sína frá Vestmannaeyjum árið 1912, hún sýnir Ystaklett. Myndin Frá Vestmannaeyjum sem hér birtist er meðal fyrstu mynda sem Júlíana málaði í heimahögum sínum árið 1946 eftir níu ára dvöl í Danmörku.Björn Th. Björnsson segir svo frá tildrögum myndarinnar: „Á styrjaldarárunum síðari dvaldist Júlíana enn í Danmörku, þannig að langur tími leið svo hún komst ekki heim. Þegar … hún vitjaði átthaga sinna, sorfinna kletta Vestmannaeyja með dimmgrænar húfurnar, var sem allt stæði fyrir henni í nýju ljósi. Og málverk hennar úr Eyjum sumarið 1946 eru vafalaust hátindurinn á listferli hennar til þess tíma. Þar þurrkar hún út hvert óþarft lýsingaratriði og skynjar kaldan mikilfengleikann í heilli sjónhendingu. Köld og grængrá hvikan liggur eins og laungrimmt dýr milli lands og Yztakletts. Landmegin teygjast fram dimmar og sorfnar klappirnar, en handan við kólguna rís kletturinn með djúpum skuggum í bergþilinu, þessi forni brimbrjótur Eyjanna, og stórviðrin standa skrifuð í svip hans. Svo sem reginöfl hafs og lofts halda hér skapi sínu í skefjum, þannig er og litum myndanna haldið stranglega niðri, við grátt, blágrænt og brúnt, en undir er sífelld spenna, sem leitar uppreisnar gegn taumhaldinu. Um þetta tímabil segir Júlíana sjálf: „Engu var líkara en haldið væri um höndina á mér. Ég málaði þarna í einni lotu, án þess að breyta pensildrætti, og það var eins og hver skynjun mín skrifaðist ósjálfrátt á léreftið; og ég sem hef alla tíð átt svo erfitt með að mála““ (Björn Th. Björnsson: Íslenzk myndlist á 19. og 20. öld I, bls. 169–171).

Collection