Ásmundur Sveinsson

Erró

Kjarval

Verkið er staðsett á Klambratúni.Þessi brjóstmynd eftir Ríkarð Jónsson er af skáldinu ástsæla Þorsteini Erlingssyni (1845-1914). Ríkarður er þekktastur fyrir brjóstmyndir sínar og lágmyndir af samtíðarmönnum og útskurðarmuni, þ.á m. útskurðarverkið á dyrum Arnarhvols við Arnarhól í Reykjavík og fundarhamar allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna sem var gjöf íslensku þjóðarinnar til nýstofnaðra Sameinuðu þjóðanna eftir síðari heimsstyrjöld. Björn Th. Björnsson greinir verk Ríkarðs í bók sinni Íslenzk myndlist. Þar er þrennt sem hann tekur til og einkennir listamanninn: Í fyrsta lagi er það djúp virðing fyrir handverkinu sem listrænni eigind. Þá telur Björn Ríkarð líta meira til forns menningararfs fremur en hinnar nýju framvindu í listum. Í þriðja lagi telur hann Ríkarð meta smá og oft táknræn lýsingaratriði myndar sem í sjálfu sér séu án verulegra krafna um formræna þátttöku þeirra í heild listaverks.

Verkið er staðsett við Norð-austurhlið ÖskjuLágmyndin er minnisvarði um Dr. Jean Baptiste Charcot (1867-1936), franskan vísindmann og lækni og skipsáhöfnina á rannsóknarskipi hans, Pourquoi-pas?, sem fórst við Íslandsstrendur árið 1936. Alls fórust 40 manns í sjóskaðanum. Charcot og menn hans komu oft við hér á landi í leiðöngrum sínum á norðurslóðir. Hann eignaðist fjölmarga vini hér á landi og hélt góðu sambandi við þá allt þar til yfir lauk. Strand Pourquoi pas? var því mikil sorgarfrétt á Íslandi á sínum tíma og til marks um það má nefna að þegar minningarsamkoma um hina látnu var haldin, var öllum verslunum í Reykjavík lokað, og mun það vera einsdæmi að erlendum manni sé sýndur viðlíka sómi. 

Verkið er staðsett við Valsheimilið að Hlíðarenda.Verkið er í eigu Íþróttafélagsins Vals.Ríkarður Jónsson gerði brjóstmynd af æskulýðsfrömuðinum séra Friðrik Friðrikssyni árið 1924. Séra Friðrik, sem var frumkvöðull á vettvangi íþrótta og trúmála, var fæddur að Hálsi 25. maí 1868 og lést í Reykjavík 9. mars 1961. Hann varð stúdent í Reykjavík 1893 og stundaði nám við Háskólann í Kaupmannahöfn í nokkur ár en þar kynntist hann starfi KFUM. Þegar hann sneri aftur til Íslands gekk hann í prestaskólann og lauk þar prófi árið 1900. Árið áður hafði hann stofnað KFUM í Reykjavík og varð aðalstarf hans fólgið í að veita æsku Reykjavíkur leiðsögn í trúmálum og íþróttum. Hann lagði grunn að starfi íþróttafélagsins Vals við Hlíðarenda við rætur Öskjuhlíðar. Saga Vals og saga sr. Friðriks eru þannig samofin og hafa orð hans „látið kappið aldrei bera fegurðina ofurliði“ verið fleyg í gegnum tíðina. Valsmenn halda mikið upp á minningu sr. Friðriks og halda fast í þá hefð að safnast saman að morgni fæðingardags hans og heilsa upp á brjóstmyndina eftir Ríkarð. 

Verkið er staðsett við Dómkirkjuna.Minnisvarðinn um Jón Vídalín er hár stallur með brjóstmynd af lærdómsmanninum, prédikaranum og helsta latínuskáldi sinnar tíðar (1666-1720). Ríkarður lagði áherslu á sem eðlilegast útlit fyrirmynda sinna, hvort sem um var að ræða mannamyndir eða tréskurðarmótíf, og þótti hann leikinn í að ná fram svipmóti manna. Minnisvarðatískan, ef svo að orði mætti komast, var í algleymi á þriðja áratug síðustu aldar og úr varð að Ríkarður gerði marga slíka um merkisatburði og þjóðfræga menn. Ríkarður Jónsson hélt tryggð við natúralisma, sem hann kynntist á námsárum sínum en hafnaði þeim framúrstefnulegu stílbrögðum sem voru í algleymi á hans tíð. Hafa sumir jafnvel talið að í verkum hans megi finna eftirsjá eftir gömlum tíma og horfnum lífsgildum.

Verkið er staðsett við gröf Tryggva Gunnarssonar í Alþingishúsgarði.Verkið er í eigu Alþingis.Brjóstmyndin af Tryggva Gunnarssyni (1835-1917), íslenskum trésmið, þingmanni og bankastjóra Landsbankans, stendur við gröf hans í Alþingishúsgarðinum. Skrúðgarðurinn er að miklu leyti handverk Tryggva en hann sinnti garðinum einkar vel á sínum efri árum og kaus sér þar legstað. Slíkar brjóstmyndir og lágmyndir af íslenskum samtíðarmönnum voru hin mesta nýlunda á þeim tíma sem verkið var gert og vöktu oft mikla aðdáun. Björn Th. Björnsson kemst svo að orði í bók sinni um list Ríkharðs Íslenzk Myndlist, bindi I: „Í mannamyndum tekst honum oftast það sem hann leitast við, að sýna nákvæma sviplíkingu, og að því leyti munu myndir hans verða síðari tíma ómetanleg mannfræðileg heimild. Hins vegar skortir oft á það innsæi í persónugerðinni, sem skilur á milli, einfaldrar sviplíkingar og listaverks.“

Collection

Ríkharður fæddist að Tungu í Fáskrúðsfirði 1888, en ólst upp að Strýtu í Hamarsfirði. Hann hóf tréskurðarnám hjá Stefáni Eiríkssyni í Reykjavík 1905 og lauk sveinsprófi í þeirri iðn 1908. Síðan lá leið Ríkharðs til Kaup-mannahafnar, til náms í útskurði og höggmyndlist. Í Kaupmannahöfn kynntist Ríkharður Einari Jónssyni og varð nemandi hans í höggmyndlist, en samtímis stundaði hann inngöngu í Listaháskólann í Kaupmannahöfn og voru helstu kennarar hans þar Carl Aarsleff og Edward Eriksen, semmótaði litlu hafmeyjuna. Samtímis námi sínu vann Ríkharður sem verk-stjóri á myndskurðarvinnustofu og gerði m.a leiksviðsskreytingar fyrir Konunglega leikhúsið í Kaupmannahöfn. Að loknu námi 1914 fluttist Ríkharður heim til íslands og hélt sína fyrstu sýningu í Reykjavík 1915 á mannamyndum (brjóst og lágmyndum), teikningum og eirstungum. 1920-21 dvaldi hann um tíma á Ítalíu og sama ár átti hann verk á vor-sýningunni í Charlottenborg í Kaupmannahöfn. Ríkharður byggði mynd-sköpun sína á þjóðlegum grundvelli, hugmyndaheimur hans var hinn íslenski menningararfur. Hann vann jöfnum höndum að höggmyndlist og útskurði. Virðingin fyrir handverkinu einkenndi verk hans. Vildi hann í natúralísku myndmáli sínu samræma hefðbundna höggmyndagerð og þjóðlega útskurðarhefð. verk hans eru oftast hlaðin ríkulegu táknmáli. Hann var ákaflega mikilvirkur listamaður, gerði fjölmargar mannamyndir og minnisvarða auk lágmynda og tréskurðar í kirkjum og öðrum opinberum byggingum. Brjóstmynd af Tryggva Gunnarssyni í garði Alþingishússins,lágmyndin Banakossinn (1950) í Þjóðleikhúsinu, minnisvarði um Stephan G. Stephansson (1953) á Arnarstapa í Skagafirði, biskupstóllinn í Landakotskirkju, ræðustóll í Hvanneyrarskóla og útihurðin í Arnarhvoli í Reykjavík eru nokkur dæmi um verk hans.

Collection

Work